Aşağıda okuyacağınız yazıyı @nurcincaglar Health sitesinden sizin için özetleyerek çevirdi. Bu yazıya geçmeden önce birkaç hatırlatma yapmak istiyoruz. Bol bol havuç yiyince sanmayın ki mucizevi bir etki yapacak ve bu yazıda sıralanan hastalığınız varsa, örneğin diyabet, iyileşecek. Bu tür yazılarda sıralanan sağlık faydaları araştırma sonuçlarının istatistiksel değerlendirilmesine dayanıyor.

Yararlı olduğu söylenen bir gıdadan ancak genel anlamda sağlıklı besleniyor ve sağlıklı yaşıyorsanız fayda görebilirsiniz. Biz bu yararlı sebzeyi mevsiminde tabaklarımızdan eksik etmiyor, değişik renklerdeki havuçları buldukça alıyoruz. @a.okancaglar hesabından bizim yediklerimizi düzenli olarak takip edenler kış aylarında her gün iki renk, mor ve turuncu havuç yediğimizi görebilirler ama domates, biber vb yaz sebzelerini göremezler.

“Çocukluğunuzdan bu yana havucun gözleriniz için yararlı olduğunu duymuşsunuzdur. Ancak havucun yararları bununla sınırlı değil.
Havucun antioksidan, antiinflamatuvar, hastalık önleyici etkileri konusunda bilgi edinince beslenmeye daha fazla havuç eklemek istiyoruz.
Her havuç renginin sunacağı farklı bir fayda vardır. Mor çeşidinde antienflamatuar özelliklere sahip olan poliasetilenler bulunur. Sarı çeşitte en fazla lutein bulunur. Turuncu havuç çok miktarda alfa ve betakaroten içerirken, siyah havuç fenolik bileşikler açısından zengindir. Kırmızı havuçlar yüksek miktarda likopen içerir.
Havuç çiğ mi pişmiş mi tüketilmeli? Hafta boyunca her ikisini de yemeye özen gösterin. Ayrıca farklı renklerdeki havuçları da beslenmeye eklemekte yarar var. Hem çiğ hem de pişirilmiş havucun yararı vardır. Çiğ havucun glisemik indeksi daha düşüktür ve daha fazla C vitamini içerir. Havucu pişirmek sebzenin kalın hücresel duvarlarını parçalar, bu da antioksidanların daha kolay emilmesini sağlar.”

HAVUCUN SAĞLIĞA 8 YARARI
1- Havuç göz sağlığına iyi gelir
Sadece bir büyük havuç günlük A vitamini ihtiyacının %100'ünü sağlayabilir. Bu önemli besin ögesi (bir hücre koruyucu antioksidan olarak işlev görür) kansere karşı koruma, yaşa bağlı makula dejenerasyonu ve kızamığa karşı koruma sağlayabilir. Havuçta bulunan lutein ve zeaksantin adlı antioksidanlar da göz sağlığını iyileştirir. Bu iki doğal bileşik retina ve merceği korur. A vitamini eksikliği xeroftalmi adı verilen bir duruma yol açabilir, bu da görmeye zarar verebilir ve gece körlüğüne neden olabilir.
2- Havuç kan şekerinizi dengeleyebilir
Havuç diğer sebzelerle karşılaştırıldığında daha yüksek şeker içerdiği bilinse de, diyabet karşıtı özelliklere sahip olduğu bir incelemede gösterilmiştir. Food and Nutrition Sciences. dergisinde yayımlanan bu incelemede, havuca turuncu rengini veren pigmentler olan karotenoidlerin düşük seviyelerde bulunduğu kişilerin yüksek kan şekeri seviyelerine ve yüksek açlık insülin seviyelerine sahip oldukları belirtilmektedir. Bu, karotenoidlerin diyabet yönetiminde yardımcı olabileceğini göstermektedir. Havuçtaki çözünür lifin yemekten sonra kan şekeri ve insülin seviyelerini düzenlemeye yardımcı olduğu gösterilmiştir.
3- Havuç kilo yönetimi için mükemmeldir
Havuç sağladığı lifin yanı sıra %88'i aslında su olan bir sebzedir. Bu tokluğu artırır. Dahası, havuç düşük kalorilidir. Bir bardak doğranmış havuç sadece 52 kalori içerir. 2021 yılında Nutrients dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, diğer sebzelerle karşılaştırıldığında havuç düşük vücut kitle indeksi ve obezite oranları ile ilişkilendirilmiştir.
4- Havuç kanser riskini azaltabilir
Havuçta bulunan antioksidanlar, akciğer, kolorektal, prostat ve lösemi dahil olmak üzere birçok kanser riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Betakaroten adlı karotenoid antioksidanı, kolorektal kanser dahil birçok kanser türü ile ilişkilendirilmiştir. Havuç ayrıca likopen adlı başka bir karotenoidi içerir. Likopen, mide, prostat, akciğer ve meme kanseri gibi kanserlerle savaşma potansiyeline sahiptir ve 2022 yılında yapılan bir çalışmaya göre damar sağlığı ile kardiyovasküler bozuklukların önlenmesiyle de ilişkilendirilebilir
5- Havuç kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur
Havuçtaki potasyum, kan basıncını düzenlemede önemli bir rol oynar. Bu mineral, sodyum seviyelerini dengeleyerek fazla sodyumun ve sıvının vücuttan atılmasına yardımcı olur, bu da kalbin üzerindeki baskıyı azaltır. Aynı zamanda havuç tuzlu yiyecekler tükettikten sonra şişkinliği azaltmak için iyi bir seçenektir. 2020 yılında Journal of the American Heart Association dergisinde yayımlanan bir meta- analiz havucun kalp damar sağlığı üzerinde büyük fayda sağladığını bulmuştur.
6- Havuç kalp hastalığı riskini azaltabilir
2019 yılında Foods dergisinde yayımlanan bir derleme makale, havuçtaki fenolik bileşiklerin kardiyovasküler hastalıkları azaltma potansiyeline sahip olduğunu bildirmiştir. Bu bileşikler antioksidan özelliklere sahiptir ve aynı zamanda normal kan şekeri ve kolesterol seviyelerini korumaya yardımcı olur.
7- Havuç bağışıklığı destekler
2019 yılında Foods dergisinde yayımlanan makalede, havuçta bulunan bağışıklık sistemi için faydalı olan iki vitaminden bahsediliyor: C vitamini ve A vitamini. A vitamini, mukozal zarların oluşturulmasında ve korunmasında önemli bir rol oynayarak bağışıklık sistemini destekler. Mukozal zarlar, vücuda mikropların girmesini engelleyen bariyerler olarak görev yapar. Bunlar solunum, sindirim ve ürogenital yolların astarını oluştururlar.
8- Havuç zihin sağlığını destekleyebilir
Havuçtaki doğal bileşiklerin anti-enflamatuar etki gösterdiği gösterilmiştir. Bunlardan biri, makula dejenerasyonundan retinayı koruyan antioksidan olan luteindir. 2021 yılında Nutrients dergisinde yayımlanan bir çalışma, luteinin sağlıklı yaşlı yetişkinlerde beyin sağlığı üzerinde olumlu etkileri olabileceğini göstermektedir.

Özet çeviri: Nurçin Çağlar
Sağlıklı Yaşıyoruz®

Kaynak: https://www.health.com/nutrition/health-benefits-of-carrots