Son yıllarda insanlar, sağlık sorunlarına karşı doğadan çözüm arama yoluna gidiyor. Doğa bize birçok hastalıktan kurtulmamız için çeşitli nimetler sunuyor, bunların başında ise hiç kuşkusuz şifalı otlar var. Özellikle kış aylarında kuru öksürük, boğaz ağrısı, balgam gibi şikayetlerimizde faydalı olan sifalı bitkiler nasıl tüketilmeli? Balgam söktürücü kür tarifi ile bu bitkiler nelermiş gelin öğrenelim...

Son yıllarda, şifalı bitkilere olan ilgi artıyor ve bugün daha fazla insan sağlık sorunlarına doğadaki aromatik otlardan çözüm buluyor . Fitoterapist Dr. Serdar Özgüç, şifa dağıtan otların az bilinen özelliklerini anlatıyor...

Kekik çok farklı şifa özellikleri taşıyor. Sadece mutfaktaki lezzetten çok öte bitki olan bu şifalı otun 41 farklı türü olduğunu biliyor muydunuz? Mikrop, virüs ve bakteri öldürücü özellikleriyle gripte, soğuk algınlığının destek tedavisinde önem taşıyor "bodur kekik" olarak tanınan türü. Timol oranı yüksek olduğu için hem tıbbi çaylarıyla hem de uçucu yağlarıyla birlikte balgamlı ve kramplı öksürükte de oldukça etkili.

Bu bilgileri paylaşan fitoterapist Dr. Serdar Özgüç, kekik uçucu yağının ağız yoluyla alınmasıyla inatçı öksürüğe bağlı oluşan krampları giderebileceğini anlatıyor.

Akciğerlere dost olan kekik hakkında Dr. Serdar Özgüç şunları söylüyor: "Kekik, solunum yollarında dışarıya dalgalanma hareketi yaparak akciğerlerde temizlik yapan kirpiksi hücreleri uyaran çok önemli bir bitki. Ayrıca solunum sisteminde sümüksü bir doku oluşturarak ortamı nemlendiren kirpiksi hücreleri uyaran kekik, balgamın da akışkan hale gelmesini ve atılmasını sağlıyor. Bu özellikler için 'bodur kekik' olarak tanın türü daha çok şifalı. "

Doğal yolla balgam söktürücü olarak kullanılan ürünlerin en başında kekik geliyor Özgüç'e göre. Bazı tıbbi bitkilerle birlikte kullanılması kekiğin daha güçlü ve daha hızlı etki göstermesini sağlıyor.

"Bunlardan bir tanesi ıhlamur" diyor uzman ve nedeni hakkında şunları ekliyor: "Aromatik tadı oldukça hoş olan yaz ıhlamurunun çiçekleri kullanılır. Ihlamurun içeriğinde bulunan ağdalı ve yapışkan maddeler öksürük düşmanıdır. Özellikle kuru öksürükte etkili olan ıhlamur, kekik ile birlikte kullanıldığında da balgam sökücü özelliğiyle destek olur"

ŞİFALI BİTKİLERDE İNCE AYARLAR

"Bodur kekik" türü özellikle bu hastalıkta önemli kekikle birlikte kullanılabilecek tıbbi bitkilerden bir başkası ise Hatmi. Hatminin yaprakları ve kökleri kullanılıyor ve kuru öksürüğün tahrişinin giderilmesinde etkili oluyor. Fakat Fitoterapist Özgüç, bazı bitkilerde farklı bölümlerin faydalı olduğu bilgisini veriyor:  "Örneğin hatmi'nin yaprak kısımları solunum sistemi hastalıklarında tercih edilmeli. Hatmi tıbbi bitkisi, kuru öksürükte kullanılacaksa kaynatma usulü, balgam söktürücü olarak kullanılacaksa demleme usulü hazırlanıp içilmeli. Şifalı bitkilerde ince ayarlar var. Bunları araştırıp bilmek veya uzmanına sormak gerekir."

ÇUHA ÇİÇEĞİNİN İLGİNÇ SIRRI

Şifalı bitkilerin yararları hakkında yıllarca araştırma yapan ve onların şifa veren yönü hakkında bir çok sırrı açığa çıkaran Fitoterapist Dr. Serdar Özgüç, bodur kekik otu ile ilgili çok az bilinen bir uygulamaya daha dikkat çekiyor: "Çuha tıbbi bitkisinin kökü ve açmış olan çiçekleriyle birlikte kullanılması kekiğin etkinliği artırır. Konu ile ilgili son zamanlarda yapılan bilimsel araştırmalar bunu gösteriyor.

Damar yollarında rahatlatıcı ve güçlü yangı giderici etki gösteren çuha çiçeği, bodur kekik ile birlikte balgam söktürücü olarak kullanıldığında, gece hırıltısını da ortadan kaldırarak, bronşların rahatlamasını sağlıyor. Aynı zamanda bu iki bitkinin karışımı, balgamı seyrelterek, solunum yollarında oluşan rahatsızlığı da kısa sürede yok ediyor."

ÖKSÜRÜĞE KARŞI EV ÇARELERİ

Öksürükle beraber seyreden ve kişide huzursuzluk yaratan grip rahatsızlığı için özel bir tıbbi çay tarifi veriyor Uzman Özgüç: Malzemeleri şöyle: 15 gram Laden yaprağı, 10 gram Kekik (bodur türü) otu, 20 gram Alıç yaprağı ve çiçeği, 20 gram ıhlamur çiçeği, 15 gram Melisa yaprağı ve 5 gram portakal kabuğu.

Hazırlanışı iki aşamalı olan bu özel şifa çayının nasıl yapılacağını uzmandan öğreniyoruz: "Önce laden yaprağı ufalanır ve 1 yemek kaşığı alınır, üzerine 200 ml su ilave edilir. Hafif ateşte kaynamaya başladığında ocaktan alınır. (Kaynatma usülü) 2-3 dakika demlendirilir ve hemen süzülür, bir kenarda bekletilir.

Kekik, alıç, ıhlamur, melisa ve portakal kabuğu ise yukarıda belirlenen miktarlarda karışım şeklinde demleme usulü olarak hazırlanır. Bu karışım eğer taze kullanılacaksa iri kıyılmış, kuru ise kaba toz edilmiş olarak hazırlanır. Karışımdan 1 silme yemek kaşığı alınır, kulplu bir cam bardağa konulur, üzerine 150 ml sıcak su dökülür. 10 dakika ağzı kapalı bir şekilde demlendirilir. Daha önce süzülüp ılıtılmış olan ve içerisinde Laden bulunan karışım ile birebir oranında karıştırılır ve ılık olarak yudum yudum içilir. Günde 2 kere tekrarlanır.

Arzu edildiği takdirde içine meyan balından 1 çay kaşığı ilave edilir ve karıştırılır. Böylece hazırlanmış olan tıbbi çay hem tatlandırılmış olur hem de meyan balının boğazı ve göğsü yumuşatıcı etkisinden yararlanılır." Ayrıca bu formül alıç bitkisi içerdiği için ağır gribal enfeksiyona bağlı oluşabilecek kalp yükünü de azaltacaktır.

ÇUHA VE ANASONLA BALGAMDAN KURTULUN

Balgamla seyreden ama balgamın atılamadığı gribal enfeksiyon veya bronşit rahatsızlığı için tıbbi bir çay tarifi daha alıyoruz Özgüç'ten. Bu şifa çayının malzemeleri ise şunlar: 60 gram Kekik otu, 20 gram Çuha tıbbi bitkisinin kökü ve çiçekleri ve 20 gram Anason meyvesi.taze ve iri kıyılmış şeklinde hazırlanmış olan bu karışımdan 1 silme yemek kaşığı alınır, kulplu cam bardağa konulur, üzerine 150 ml sıcak su dökülür. Ağzı kapalı olacak şekilde 10 dakika demlendirilir ve akabinde süzülür. Arzu edildiği taktirde, meyan balından veya keçi boynuzu pekmezinden 1 çay kaşığı ilave edilir ve karıştırılır. Günde 2-3 kere içilir. 12 yaş altı çocuklar için anason meyvesi yerine rezene meyvesi tercih edilmelidir.