Pahalı kredide geri ödeme süreci yıkıcı olacak

Türkiye’nin ihracat ra­kamları ilk 7 ay itiba­rıyla yüzde 4.1’lik artışa işaret etse de ihracatçı sonuç­tan memnun değil. Geçen yı­la göre en az yüzde 10 büyüme olması gerektiğini belirten ih­racatçılar, “Nefes alamıyoruz. Ekonomi politikaları böyle gi­derse 2024 yıl sonu hedefi olan 267 milyar dolarda negatif yön­de sapma olacak” yorumu yaptı. Türkiye ihracatının lokomotifi ana sektörlerde yaşanan küçül­melere dikkat çeken ihracatçı­lara göre, Türk ihracatçısı sü­per ligden alt lige düşüyor ve bu daha buzdağının görünen yüzü. ‘Pahalı’ da olsa alınan kredile­rin geri ödenme sürecinin baş­ladığını da dile getiren ihracatçılar, bu sürecin ‘sancı­lı’ ve ‘yıkıcı’ olacağı endişesini paylaşarak, nakit krizinin bir­çok firmayı oyundan kopara­cağına işaret etti. Geçen yılın kasım ayından itibaren Mer­kez Bankası’nın politika faizini yükseltmeye başlamasıyla ban­kalar da düğmeye basmış hem mevduat hem de kredi faizleri­ni artırmaya başlamıştı. Tica­ri kredide faizler 58.5’i, ihtiyaç kredisinde de yüzde 76’ları bu­lurken, iş dünyasının temsilci­leri, uzun zamandır krediye eri­şimin çok pahalı olduğundan şikayet ediyordu. "FAİZLER ÖDENİP BORÇ ÇEVRİLMEYE ÇALIŞILACAK" 8 ila 12 ay vadeli alınan kre­dilerde geri ödeme sürecinin ağustos sonu başlayacağını hatırlatan Türkiye İhra­catçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gül­tepe, yılın son çeyre­ği ile 2025’in başında şirketlerde yaşanacak ‘sıkışmaya’ dikkat çek­ti. “Ucuz olan kredile­rin ödeme süreleri bit­ti, şimdi pahalı kredilerin geri öde­meleri başlıyor” diyen Gültepe, “Fir­malar kredi borçlarını öteleye­meyeceğini için faizini ödeyip borcu çevirmeye çalışacak. Bu yılın son çeyreği ve 2025’in ilk çeyreğinde pahalı kredi borç­ları şirketleri sıkıştıracak. Hat­ta sıkıştırma başladı bile. Şir­ketler bu yükü kaldıramaz” di­ye devam etti. "KONKORDATO SAYISI %100 ARTACAK" Şu anda sanayiyi spesifik ola­rak destekleyecek bir politika izlenmediğini söyleyen TİM Başkanı Gültepe, “Mevcut po­litikaların çıktılarını 2025 Ocak-Mart döneminde alaca­ğız. Muhtemelen OVP’de gün­cellenecek. Ama görünen o ki mevcut kur politikalarıyla 267 milyar dolar hedefine ulaşmak zor olacak” dedi. Bu süreçte bir­çok firmanın oyun dışında ka­lacağını da kaydeden Gültepe, 2023 yılı toplamında 500 kon­kordato ilan edilirken, bu yılın ilk 7 ayında bu sayıya ulaşıldı­ğını belirtti. Yıl sonuna kadar konkordato sayısında yüzde 100’lük artış olabileceğini ön­gören Gültepe, “Hem sayı hem de bedel olarak geri dönmeyen kredilerdeki artış bu süreci hız­landırıyor” dedi. Üretimin can çekiştiği yorumunu yapan Gül­tepe, “Küçülüyoruz, talebin kü­çülmeye etkisi yüzde 20. Asıl etki yüzde 80 ile ekonomi poli­tikaları” diye konuştu. "İHRACATÇI SÜPER LİGDEN DÜŞÜRÜLÜYOR" Türk ihracatçısının takım olarak kadrosunu süper lige uy­gun kurduğunu ve orada müca­dele ettiğini dile getiren Mus­tafa Gültepe, “Takım iyi, kural­lara uygun oynamaya devam ediyoruz ama bir başkası geli­yor ve ‘sen alt kümeye in’ diyor. Öyle bir politi­ka yapılıyor ki seni alt kümeye itiyor. Madem ki yük­sek döviz enf­lasyona yol açı­yor, şu anda ne­den hala fiyatlar yükselmeye de­vam ediyor? Bu­nun matematiği yok. Bu saat­ten sonra artık yavaş yavaş de­ğil birden düşelim, biz de uğraş­mayalım” dedi. "KURLA İŞİMİZ YOK AMA DÖVİZ KARPUZDAN UCUZ" Türkiye’nin pahalı değil ‘çok çok paha­lı’ ülke konumuna geldiğini ifade eden Gültepe, bu nedenle siparişlerin de içerde tutulamadığını belirt­ti. Türkiye’nin rakiple­rine göre yüzde 40-50 da­ha pahalı bir noktaya geldiğini söyleyen Gültepe, “İhracatçı­nın kur’a takıldığı yönünde al­gı yanlış. Bizim kur’la işimiz yok. Bugün sadece Uzakdoğu, Mısır değil Avrupa’da dahi bazı ülkelerden daha pahalı durum­dayız. Bu yıl kur’un artışı yüz­de 25, maliyetlerimizin artı­şı yüzde 100’ün üzerinde. Eko­nomi politikaları değişmediği sürece yarın da iki sene sonra da tartışacağız” yorumunu yap­tı. Mustafa Gültepe, “Mehmet Şimşek’in politikalarından şi­kayetçi misiniz?” sorusu üzeri­ne, “Enflasyonla mücadele et­memiz lazım. Böyle durumlar­da zarar edebiliriz. Bir boyuttan sonra sürdürülebilir olmaktan çıkıyor. Bu dönemde sanayici biraz unutuldu. Türkiye’de şu anda en ucuz şey döviz. Karpuz­dan da ucuz” diye cevap verdi. Kurun son 3 ayda hiç artmadı­ğını ancak enflasyonun yüksel­diğini belirten Gültepe, “Ha­ni kur enflasyonu tetikliyordu. Döviz 3 aydır artmıyor ama fi­yatlar yükselmeye devam edi­yor. Doların 33 TL ile 37 TL ara­sında olmasında hiçbir fark yok” dedi.